Trong cuộc phỏng vấn với NBC News hôm Chủ nhật (ngày 8/12), Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố có kế hoạch trong nhiệm kỳ 4 năm sẽ trục xuất tất cả người nhập cư bất hợp pháp, đồng thời chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh.
Trump đã được hỏi rằng liệu kế hoạch có phải là trục xuất tất cả những người không có tư cách pháp nhân hay không, ông trả lời: “Tôi nghĩ chúng ta phải làm điều đó. Đó là một việc rất khó khăn. Chúng ta phải có nội quy, quy định và luật lệ. Họ đã vào đây một cách bất hợp pháp.”
Ông cho biết sẽ bắt đầu với những người có tiền án tiền sự và sau đó mở rộng dần dần.
Về tình trạng một bên gia đình là người nhập cư hợp pháp và một bên là người nhập cư bất hợp pháp, câu trả lời của Trump là: “Tôi không muốn phân tán gia đình, cho nên cách duy nhất là để họ ở cùng nhau, phải đưa họ cùng trở về [nước mà họ đã đến].”
Trump cho biết việc trục xuất hàng ngàn người nhập cư bất hợp pháp sẽ đòi hỏi chi phí và nhân lực rất lớn, nhưng điều này sẽ không làm khó được ông. Ông nói “Chúng tôi không có lựa chọn”.
Có thể mở một lối cho “người mơ ước”
Trump cho biết ông hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận để bảo vệ những người nhập cư “Dreamers” (người mơ ước) được đưa đến Mỹ bất hợp pháp khi còn nhỏ và lớn lên ở Hoa Kỳ, và Đảng Cộng hòa có thái độ cởi mở về vấn đề này.
Ông nói: “Chúng ta phải có hành động đối với những thuộc diện Dreamers, vì họ được đưa đến đây khi còn rất trẻ và nhiều người hiện đã ở độ tuổi trung niên và thậm chí họ không nói được ngôn ngữ của đất nước mình”.
Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump hứa sẽ trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp trên quy mô lớn. Dự kiến, khi nhậm chức vào ngày 20/1/2025, ông sẽ tuyên bố tình trạng nhập cư bất hợp pháp là tình trạng khẩn cấp quốc gia, và có thể sử dụng rộng rãi các nguồn lực từ nhiều cơ quan liên bang khác nhau để chống lại tình trạng nhập cư bất hợp pháp.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ ước tính rằng tính đến tháng 1/2022, có khoảng 11 triệu người nhập cư đang sống bất hợp pháp ở Mỹ. Con số này hiện nay có thể cao hơn.
Nhưng kế hoạch trục xuất người nhập cư bất hợp pháp của Trump có thể phải đối mặt với những thách thức pháp lý. Trong nhiệm kỳ tổng thống cuối cùng của mình, ông đã cố gắng loại bỏ một chương trình có thể cung cấp sự bảo vệ và giấy phép làm việc cho những người nhập cư bất hợp pháp, nhưng đã bị Tòa án Tối cao bác bỏ.
Hôm 8/12, ông Tom Homan, người được ông Trump bổ nhiệm làm phụ trách các vấn đề biên giới, và ông Stephen Miller, Phó Chánh Văn phòng, đều phát biểu trong cuộc phỏng vấn với Fox News rằng Quốc hội nên tăng cường đáng kể ngân sách cho việc thực thi luật nhập cư.
Hội đồng Di trú Mỹ ủng hộ người nhập cư ước tính rằng nếu trục xuất tất cả người nhập cư bất hợp pháp trong hơn 10 năm thì sẽ tiêu tốn 88 tỷ USD mỗi năm.
Homan cho biết số tiền tối thiểu cần thiết sẽ gần bằng số tiền đó, và “chúng tôi cần số tiền mà Quốc hội có thể cung cấp nhiều nhất cho chúng tôi.”
Việc hủy bỏ chương trình quyền công dân theo nơi sinh phải đối mặt với thách thức pháp lý
Kế hoạch loại bỏ quyền công dân theo nơi sinh của ông Trump cũng có thể phải đối mặt với những thách thức pháp lý. Quyền hiến pháp này cấp quyền công dân cho bất kỳ ai sinh ra ở Mỹ, bất kể tình trạng nhập cư của cha mẹ họ.
Trong cuộc phỏng vấn, Trump được hỏi liệu ông có thực hiện điều đó thông qua hành động hành pháp hay không, ông trả lời: “Nếu có thể, chúng tôi sẽ thực hiện bằng biện pháp hành chính”.
Ông Trump đề nghị Đảng Cộng hòa có thể cần sửa đổi Hiến pháp để khắc phục vấn đề, nói rằng, “Chúng ta cần thay đổi nó. Chúng ta có thể cần quay lại hỏi ý kiến người dân, nhưng chúng ta phải loại bỏ nó.”
Quyền công dân theo nơi sinh có nguồn gốc từ Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ và được hỗ trợ bởi một vụ kiện của Tòa án Tối cao năm 1898. Bản sửa đổi này nêu rõ: “Tất cả những người sinh ra hoặc nhập tịch tại Mỹ và chịu sự quản lý của Mỹ đều là công dân Mỹ.”
Những sửa đổi Hiến pháp được Quốc hội Mỹ thông qua đòi hỏi phải có sự phê chuẩn của 3/4 số bang mới có hiệu lực.
Trong cuộc phỏng vấn kéo dài một giờ, Trump cũng nói rằng ông được khích lệ bởi kết quả cuộc bầu cử và “mọi người đang gọi cho tôi”.
“Không giống như lần đầu tiên khi tôi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử, tôi không được yêu thích như bây giờ. Có một điều quan trọng trong cuộc bầu cử này là tôi đã giành được số phiếu phổ thông với tỷ lệ lớn và tôi rất vui vì điều đó.”
Ông Trump cũng đề cập rằng trong ngày đầu tiên nhậm chức, ông sẽ ân xá cho những người bị kết án về vụ việc ở Đồi Capitol vào tháng 1/2021, vì nhiều người trong số họ bị đối xử quá khắc nghiệt trong tù.
Trí Đạt (theo CNBC, Reuters, Epoch Times)